Wat is een bear market?

Misschien heeft u een financiële expert wel eens horen spreken over ‘beren’ en stieren’. Soms gebruiken economen of professionele beleggers Wall Street-jargon zoals ‘bear markets’ en ‘bull markets’ om te beschrijven hoe de aandelenmarkt het doet.

Als u de laatste tijd het nieuws hebt bijgehouden, is er midden in deze coronavirus-uitbraak veel gepraat over bear markets. Maar wat is een bear market precies?

De volgende onderwerpen worden in dit artikel besproken:

• Wat is een bear market?
• Wat vertelt een bear market ons?
• De fases van een bear market
• Een bear markt versus een correctie
• Hoe reageert u op een bear markt?

Wat is een bear market?

Een bear market is een periode waarbij een langdurige prijsdalingen ervaren wordt. Het beschrijft een toestand waarin de prijzen van effecten met 20% of meer dalen ten opzichte van recente hoogtepunten door onder andere pessimisme en een negatief beleggerssentiment. Bear markets worden vaak geassocieerd met dalingen in een algemene markt of een index zoals de BEL 20, maar individuele effecten of grondstoffen kunnen ook in een bear market zitten als ze een daling van 20% of meer ervaren gedurende een langdurige periode— meestal twee maanden of langer. Bear markets kunnen ook gepaard gaan met algemene economische neergangen zoals een recessie.

De exacte definitie van een bear market hangt af van persoon tot persoon, maar het verwijst over het algemeen naar een ernstige, aanhoudende daling van de waarde van effecten. De meeste instituties definiëren een bear market als een daling van een marktindex van 20% of meer over een periode van ten minste twee maanden.

Bear markets gaan soms gepaard met recessies, periodes waarin de economie stopt met groeien en in plaats daarvan krimpt, wat leidt tot hoge werkloosheidscijfers. U kunt een bear market herkennen als u weet waar de economie zich in de conjunctuurcyclus bevindt. Als deze net de herstellingsfase ingaat, is een bear market onwaarschijnlijk. Aan de andere kant, als de conjunctuurcyclus een bubbel doormaakt of als investeerders zich irrationeel uitbundig gedragen, dan zal een verstandige belegger uitkijken naar de eerste tekenen van een bear market.

Men denkt dat het fenomeen van de bear market zijn naam dankt aan de manier waarop een beer zijn prooi aanvalt, een beer veegt zijn poten naar beneden. Daarom worden markten met dalende aandelenkoersen bear markets genoemd. Net als de bear market kan de bull market genoemd worden naar de manier waarop de stier aanvalt, door zijn hoorns de lucht in te gooien.

Wat vertelt een bear market ons?

Aandelenkoersen weerspiegelen over het algemeen toekomstige verwachtingen van inkomens en winsten van bedrijven. Nu de groeivooruitzichten afnemen en de verwachtingen worden ondermijnd, kunnen de aandelenkoersen dalen. Kuddegedrag, angst en een haast om neerwaartse verliezen te beschermen, kunnen leiden tot langdurige perioden van lage prijzen of abrupte marktcrashes.

Zoals we al vermeld hadden, vindt er een bear market plaats, wanneer aandelen gemiddeld ten minste 20% van hun hoogtepunt dalen. Maar 20% is een willekeurig getal, net zoals een daling van 10% een willekeurige maatstaf is voor een correctie. Een andere definitie van een bear market is wanneer beleggers meer risicomijdend zijn dan risico zoekend. Dit soort bear market kan maanden of jaren duren, aangezien beleggers speculatie mijden ten gunste van veilige beleggingen zoals overheidsobligaties of goud.

De oorzaken van een bear market variëren vaak, maar over het algemeen zal een zwakke, vertragende of trage economie een bear market met zich meebrengen. De tekenen van een zwakke of vertragende economie zijn doorgaans een lage werkgelegenheid, een laag besteedbaar inkomen, een zwakke productiviteit en een daling van de bedrijfswinsten.

Zo kan bijvoorbeeld een daling van het beleggersvertrouwen ook het begin van een bear market signaleren. Als beleggers denken dat er iets gaat gebeuren, zullen ze actie ondernemen – in dit geval verkopen ze aandelen om verliezen te voorkomen. Bear markets duren meerdere jaren of slechts enkele weken maar ze kunnen ook 10 tot 20 jaar duren. Er kunnen correcties zijn binnen bear markets waar aandelen of indexen gedurende een periode stijgen, maar die prijsstijgingen zijn niet sterk genoeg ​​en de prijzen dalen dan weer naar lagere niveaus. Een cyclische bear market, dit is een bear market die niet gepaard gaat met een zwakke economie, kan daarentegen van enkele weken tot enkele maanden duren. In maart 2020 bereikten wereldwijde aandelen een plotselinge bear market na de wereldwijde pandemie van het coronavirus, waardoor een heel aantal marktindexen een crash meemaakten.

Wanneer we ons in een bear market bevinden, betekent dit meestal dat de aandelenmarkt zich in het midden van een economische neergang bevindt die van enkele weken tot een paar jaar kan duren. Dit is wat er midden in een bear market kan gebeuren:

• Aandelenkoersen blijven dalen. Als we eenmaal in een bear market zijn, kunnen de dingen heel snel erg hobbelig worden. Volatiliteit komt vrij vaak voor in een bear market, wat betekent dat aandelen vrij snel kunnen dalen.
• Beleggers zijn bezorgd en in paniek. Wanneer investeerders bang zijn risico’s te nemen en zich zorgen maken over het verliezen van geld, is dat een ander teken dat de beren de controle hebben over de markt. Bear markets bewegen veel sneller dan bull markets. Dit heeft alles te maken met de psychologie van de mens.
• De werkloosheid begint te stijgen. Een bear market betekent meestal een vertragende economie, wat ook betekent dat bedrijven minder snel nieuwe mensen aannemen of, erger nog, gedwongen worden om mensen te ontslaan.
• Het consumentenvertrouwen daalt en bedrijven komen in moeilijkheden terecht. Mensen gaan in een bear market meestal beginnen met sparen, omdat ze bijvoorbeeld hun baan hebben verloren en zich moeten concentreren op het zorgen voor levensnoodzakelijke middelen. Als mensen geen geld uitgeven, betekent dit dat sommige bedrijven moeite hebben om winst te maken en productief te blijven.

De fases van een bear market

Bear markets kennen doorgaans vier verschillende fasen. Die fases worden hieronder besproken.

• De eerste fase wordt gekenmerkt door hoge prijzen en een hoog beleggerssentiment. Tegen het einde van deze fase beginnen investeerders uit de markten te stappen en hun winsten te boeken.
• In de tweede fase beginnen de aandelenkoersen scherp te dalen, beginnen de handelsactiviteiten en bedrijfswinsten te dalen en beginnen de economische indicatoren, die ooit positief waren, onder het gemiddelde te komen. Sommige beleggers raken in paniek als het sentiment begint te dalen. Dit zorgt voor een gebeurtenis die vaak capitulatie genoemd wordt.
• De derde fase laat zien dat speculanten op de markt beginnen te komen, waardoor de prijzen en het handelsvolume stijgt. Dit zijn vaak beginnende beleggers die niet veel kennis hebben van de markt.
• In de vierde en laatste fase blijven de aandelenkoersen dalen, maar via een veel langzamere manier. In deze laatste fase zullen lage prijzen en goed nieuws uiteindelijk opnieuw investeerders aantrekken, dus beginnen bear markets te veranderen naar bull markets.

Een bear market versus een correctie

Een bear market moet niet worden verward met een correctie. Een correctie is een korte-termijn trend die minder dan twee maanden duurt. Hoewel correcties een waardevol moment zijn voor beleggers om een ​​toegangspunt tot aandelenmarkten in bull markets te vinden, bieden bear markets zelden geschikte toegangspunten. De reden is omdat het bijna onmogelijk is om de bodem van een bear market te bepalen. Tenzij u een shortverkoper bent of andere strategieën gebruikt om winst te boeken in dalende markten is het ten zeerste afgeraden om aandelen te kopen in een bear market. U kan het vergelijken met het opvangen van een vallend mens. Soms heeft u geluk dat u het handvat beet heeft. Maar u heeft meer kans om u ernstig te verwonden.

Hoe reageert u op een bear markt?

Beleggers kunnen winst maken op een bear market door short te verkopen. Bij deze techniek worden geleende aandelen verkocht en tegen lagere prijzen teruggekocht. Het is een extreem riskante transactie en kan verliezen veroorzaken als het niet succesvol is. Een shortverkoper moet de aandelen van een broker of tegenpartij lenen voordat een short order wordt geplaatst. Het winst- en verliesbedrag van de shortverkoper is het verschil tussen de prijs waar de aandelen werden verkocht en de prijs waar ze werden “gedekt” of teruggekocht.

Een belegger short bijvoorbeeld 100 aandelen van een bedrijf tegen € 50. De prijs daalt en de aandelen zijn gedekt voor € 40. De investeerder heeft een winst van € 10 x 100 = € 1.000. Als het aandeel onverwacht hoger wordt verhandeld, wordt de belegger gedwongen om de aandelen tegen een hogere prijs terug te kopen, wat tot zware verliezen kan leiden.

U kunt zich ook voorbereiden op een bear market door het risico in uw beleggingsportefeuille te verkleinen. U kunt bijvoorbeeld de hoeveelheid vrije ruimte verhogen of het aantal groeiaandelen in uw portefeuille verminderen. U kunt ook obligaties of onderlinge fondsen selecteren die beter presteren in een bear market, zoals goudfondsen en sectorfondsen die zich richten op gezondheidszorg en basisproducten voor consumenten.

Voor meer informatie over shorten, lees gerust ons artikel ‘Short gaan’ op het LYNX Kennisportaal. Ook diversificatie kan helpen bij de desastreuze gevolgen van een bear market. U leest er alles over in ons artikel ‘Met diversificatie bent u de beurs een stapje voor’.

Zelf beleggen bij LYNX?

LYNX geeft u de mogelijkheid om zelf in aandelen van bijna ieder beursgenoteerd bedrijf ter wereld te beleggen. U heeft toegang tot ruim 100 beurzen in 30 landen. Bekijk het aanbod: