De meest gemaakte fout bij call en put opties 

Out-of-the-money (OTM) opties lijken op het eerste gezicht aantrekkelijk: lage kosten, hoge potentiële opbrengst. Toch raken veel beleggers geconfronteerd met snel waardeverlies, zelfs wanneer de markt zich in de verwachte richting beweegt.

In dit artikel leggen we uit waarom OTM opties zo gevoelig zijn voor tijdsverloop en volatiliteit, en hoe optiecombinaties kunnen helpen om risico’s beter te beheersen. We lichten dit toe aan de hand van een voorbeeld en bespreken vervolgens hoe optiecombinaties – zoals spreads – gebruikt kunnen worden om het risico meer beheersbaar te maken.

Bent u op zoek naar een broker om opties te handelen, klik dan hier.

Het kopen van out-of-the-money put en call opties

Opties bieden beleggers verschillende mogelijkheden om in te spelen op hun marktverwachtingen. Door de hefboomwerking kunnen relatief kleine koersbewegingen grote gevolgen hebben voor het resultaat van een positie. Tegelijkertijd brengen opties ook verhoogde risico’s met zich mee, vooral wanneer er wordt gekozen voor posities met een lage intrinsieke waarde, zoals out-of-the-money (OTM) opties.

In dit artikel bespreken we enkele aandachtspunten bij het kopen van OTM call- en putopties. Deze strategie wordt veel toegepast, vooral vanwege de lage initiële investering en het potentieel hoge rendement. Toch blijkt in de praktijk dat dergelijke posities gevoelig zijn voor verlies door tijdsverloop en veranderingen in marktvolatiliteit. We lichten dit toe aan de hand van een voorbeeld en bespreken vervolgens hoe optiecombinaties – zoals spreads – gebruikt kunnen worden om het risico meer beheersbaar te maken.

Wat zijn out-of-the-money opties?

Een out-of-the-money optie is een optie waarvan de uitoefenprijs op het moment van aanschaf ongunstiger ligt dan de actuele koers van de onderliggende waarde. Bij een OTM calloptie ligt de uitoefenprijs boven de huidige koers; bij een OTM putoptie ligt deze eronder.

Deze opties hebben uitsluitend tijdswaarde en geen intrinsieke waarde. Dit maakt ze relatief goedkoop om aan te schaffen, maar ook gevoelig voor waardeverlies als de onderliggende koers zich niet snel en sterk in de verwachte richting beweegt.

Voorbeeld: koersverloop en optieprijs

Dat het (meestal) niet verstandig is om out-of-the-money opties te kopen, gaan we onderbouwen aan de hand van een voorbeeld. Onderstaande grafiek laat een stijgende AEX koers zien van een aantal dagen op rij. Op 10 november 2020 sloot de AEX op 591,87 punten.

De belegger kon op dat moment bijvoorbeeld de volgende opties kopen:

Zes handelsdagen later is de AEX met ongeveer 2% gestegen tot iets boven de 600 punten. De opties noteren:

De stijging van circa 10 AEX punten heeft ervoor gezorgd dat de put-optie 95% in waarde is gedaald en de call optie is 49% van zijn waarde kwijt. De koper van de put optie is over enkele dagen tijdens de expiratie hoogstwaarschijnlijk zijn geld kwijt. Maar ook de koper van de call-optie heeft afgelopen week bijna de helft van zijn geld verloren, terwijl de koper van de call optie wel de juiste richting heeft voorspeld. De AEX steeg namelijk met ruim 2%. 

Hoewel de AEX in lijn met de verwachting is gestegen, is de waarde van de calloptie bijna gehalveerd. Dit laat zien dat niet alleen de richting, maar ook de mate en snelheid van de koersbeweging bepalend zijn voor het resultaat van een optiestrategie. Daarnaast spelen ook factoren zoals tijdsverloop en dalende volatiliteit een belangrijke rol.

Volatiliteit is de boosdoener

Bij het kopen van opties speelt tijd een belangrijke rol. Opties hebben een beperkte looptijd en verliezen naarmate de expiratie nadert steeds meer van hun waarde, tenzij de onderliggende waarde sterk beweegt in de verwachte richting. Dit effect wordt weerspiegeld in de theta, één van de optiegrieken die het verlies aan tijdswaarde aangeeft.

Daarnaast beïnvloedt ook de volatiliteit – oftewel de verwachte beweeglijkheid van de markt – de prijs van een optie. Een hogere verwachte volatiliteit zorgt voor een hogere optiepremie, omdat er meer kans wordt ingeschat op grotere koersuitslagen. Wanneer de markt echter rustiger wordt of de verwachte volatiliteit afneemt, dalen de premies – ook als de koersverwachting op zich correct blijkt.

In het bovenstaande voorbeeld ziet u hoe de optiegrieken zijn werk doen. Met name de tijdswaarde loopt uit de optie, maar ook volatiliteit is een grote boosdoener. Vanaf de Amerikaanse presidentsverkiezingen destijds was er veel volatiliteit zichtbaar op de beurzen. De AEX steeg vanaf 2 november met vrij grote uitslagen.

Grotere uitslagen betekent dat opties meer ruimte hebben om in waarde te stijgen. Een dagelijkse beweging van 1% kan de aandelenkoers namelijk in een week 5% hoger of lager zetten en een dagelijkse beweging van 2% kan op weekbasis een aandelenkoers met 10% laten veranderen.

Het is logisch dat als er een beweging van 10% mogelijk is, de belegger meer voor een optie moet betalen dan wanneer er slechts een beweging van 5% wordt verwacht. De calls en de puts uit ons voorbeeld zijn in zes dagen in waarden gedaald, omdat beleggers zorgden voor minder grote uitslagen op de beurzen.

U betaalt nu dus minder geld voor de call optie dan vorige week. De optiemarkt geeft hiermee dus aan dat de kans dat de AEX de komende twee dagen nog boven de 605 punten komt, momenteel kleiner wordt geacht dan dat de markt zes dagen geleden dacht.

Het kopen van OTM opties is dus alleen rendabel als de markt snel en fors in de juiste richting beweegt. Als dit niet gebeurt, kunnen tijdswaarde en dalende volatiliteit snel leiden tot een waardeverlies of zelfs een totaal verlies van de inleg.

Handelen in optiespreads

In plaats van het kopen van een enkele out-of-the-money call- of putoptie, kiezen sommige beleggers voor een optiespread. Een spread bestaat uit de gelijk­tijdige aankoop en verkoop van opties met verschillende uitoefenprijzen, maar dezelfde expiratiedatum.

Waarom gebruiken beleggers spreads?

In het voorbeeld was ook de volgende transactie op 10 november mogelijk bij een AEX stand van 591,87:

De prijzen zes dagen later bij een AEX die circa 10 punten hoger stond:

Het handelen in een spread heeft ervoor gezorgd dat er geen verlies is van 49%, maar juist een winst van 42%. Ditzelfde trucje kunt u ook toepassen als u juist wilt inspelen op een dalende koers.

Hoewel dit voorbeeld een positief scenario illustreert, is het belangrijk om te benadrukken dat spreads ook risico’s kennen. Als de onderliggende waarde zich nauwelijks beweegt of tegen de verwachte richting in gaat, kan de gehele investering verloren gaan. Bovendien is het maximale rendement bij spreads begrensd, in tegenstelling tot het kopen van een enkele calloptie.

Voor- en nadelen spreads bij opties

Optiespreads combineren een gekochte optie met een geschreven optie op dezelfde onderliggende waarde en expiratiedatum, maar met verschillende uitoefenprijzen. Deze structuur kent verschillende kenmerken die door beleggers worden gebruikt om hun posities anders te beheren dan bij het kopen van een losse call- of putoptie.

Mogelijke voordelen:

Mogelijke nadelen:

Het gebruik van spreads kan bijdragen aan een meer gestructureerde aanpak van risico en rendement. De keuze voor een specifieke strategie hangt echter af van de persoonlijke beleggingsdoelstellingen, marktovertuiging en risicobereidheid.

Schrijven van opties

Behalve het kopen van opties kunnen beleggers er ook voor kiezen om opties te verkopen (schrijven). In dit geval ontvangt de schrijver een optiepremie en gaat hij een verplichting aan: bij een calloptie om aandelen te leveren, en bij een putoptie om aandelen af te nemen, indien de koper besluit de optie uit te oefenen.

Een van de kenmerken van het schrijven van opties is dat de tijdswaarde in het voordeel van de schrijver werkt. Als de optie niet ‘in the money’ raakt vóór expiratie, vervalt deze waardeloos en behoudt de schrijver de ontvangen premie.

Gedekt versus ongedekt schrijven

Risico’s van opties schrijven

Hoewel het schrijven van opties aantrekkelijk kan lijken vanwege de premie-inkomsten, is het belangrijk om de risico’s goed te begrijpen:

Om deze redenen wordt het schrijven van ongedekte opties vaak toegepast door beleggers met ruime ervaring en een strikt risicobeheerbeleid. Het naakt schrijven van opties is via LYNX alleen mogelijk als u kunt aantonen over voldoende kennis en ervaring te beschikken.

Conclusie

Opties kunnen beleggers verschillende mogelijkheden bieden om in te spelen op marktverwachtingen, maar het is belangrijk om de risico’s volledig te begrijpen. Vooral bij het kopen van out-of-the-money opties blijkt in de praktijk dat tijdsverloop en veranderende volatiliteit een grote impact kunnen hebben op de waarde van de positie. Hierdoor is het risico op verlies van de volledige inleg aanzienlijk, zelfs wanneer de koers zich in de verwachte richting beweegt.

Sommige beleggers kiezen daarom voor gestructureerde strategieën, zoals spreads, waarbij het maximale verlies en potentiële rendement vooraf bekend zijn. Ook bij het schrijven van opties is een goed begrip van de risico’s en marginverplichtingen essentieel, zeker wanneer de onderliggende waarde niet wordt aangehouden (ongedekt schrijven).

De keuze voor een optiestrategie hangt sterk af van uw risicobereidheid, beleggingsdoelstellingen en ervaring met derivaten. Tools zoals de Option Trader, Risk Navigator en Strategy Builder kunnen ondersteuning bieden bij het analyseren van risico’s en mogelijke uitkomsten, maar vormen geen garantie op succes.