Wellicht bent u onlangs enthousiast geworden over het handelen in opties, weet u wat opties zijn en kent u de basisprincipes ondertussen, maar wilt u graag wat meer leren over de afwikkeling van opties. De afwikkeling is namelijk een zeer belangrijk onderwerp voordat u daadwerkelijk kunt beginnen met opties kopen en verkopen.
In dit artikel leggen we u kort het verschil uit tussen Amerikaanse en Europese stijl opties. Daarnaast bespreken we belangrijke begrippen als exercise, assignment, open interest en moneyness.
Amerikaanse en Europese stijl opties
Op de financiële markten worden verschillende opties verhandeld. De meest gangbare optietypes zijn van Amerikaanse stijl of Europese stijl. Tussen deze twee types zit één heel belangrijk verschil, namelijk de wijze van afwikkeling van de opties. Bij Amerikaanse stijl opties kan de houder van de call- of putoptie op ieder moment zijn recht uitoefenen (dus al vóór de expiratiedatum) en daarmee voortijdig de aandelen opvragen of overgaan tot levering (early exercise). Europese stijl opties kunnen alleen op de expiratiedatum uitgeoefend worden.
Daarnaast vindt er bij Amerikaanse stijl opties fysieke levering plaats. Dit betekent dat de onderliggende waarde in aandelen wordt geleverd op de expiratiedatum. Bij Europese stijl opties vindt meestal geen fysieke levering plaats, maar cash settlement. De waarde van de optie wordt hierbij cash afgerekend op de expiratiedatum. Er zijn echter wel Europese stijl opties die wél een fysieke afwikkeling kennen. Het is dan ook van belang om hier goed op te letten bij het kopen of verkopen van uw opties. Eerder schreven we al een artikel over het handelen in Amerikaanse opties en Europese opties.
Welke stijl op Nederlandse opties?
Bijna alle aandelenopties die genoteerd zijn aan de Amsterdamse beurs zijn Amerikaanse stijl opties, waardoor de houder van de call- of putoptie op zijn recht vóór de expiratiedatum kan uitoefenen. Daarnaast kan op de expiratiedatum fysieke levering kan plaatsvinden van de onderliggende waarde. Toch bieden sommige aandelenopties beide optietypes aan, dus let goed op voor welke stijl u kiest. De indexopties op de AEX zijn wel van altijd Europese stijl.
Excercise & assignment
De twee relevante termen die verband houden met de afwikkeling van opties zijn exercise en assignment. Het uitoefenen van een optie wordt exercise genoemd, waarbij de levering van de aandelen plaats vindt tegen de uitoefenprijs.
De optiebelegger betaalt per aandeel de uitoefenprijs aan de tegenpartij die de aandelen levert. Deze tegenpartij, de schrijver van de optie, ontvangt dan een assignment en levert de aandelen aan de uitoefenaar. Dit proces gebeurt willekeurig. Het is dus niet zo dat de partij waarmee u in eerste instantie de transactie bent aangegaan, ook de partij is die aan u levert.
Open interest
In tegenstelling tot aandelen, waarvan het aantal uitstaande aandelen in principe vaststaat, bestaat bij opties geen maximum aan uitstaande optiecontracten voor een onderliggende waarde. De hoeveelheid optiecontracten hangt af van de vraag uit de markt.
Koopt een belegger bijvoorbeeld een calloptie, dan neemt het aantal uitstaande callopties van de betreffende optieserie toe. Het totaal aantal uitstaande optiecontracten per optieserie wordt de open interest genoemd. Na het openen van een nieuwe optiepositie neemt de open interest dus toe met het aantal gekochte opties.
Moneyness
De term moneyness verwijst naar de verhouding van de uitoefenprijs van de optie tot de koers van de onderliggende waarde.
Wanneer de uitoefenprijs van een calloptie onder de huidige koers van de onderliggende waarde ligt, dan is de optie in-the-money. Bij een putoptie is de optie in-the-money indien de uitoefenprijs boven de huidige koers ligt. De premie van in-the-money opties is opgebouwd uit intrinsieke waarde en een stukje verwachtingswaarde.
Een optie waarvan de uitoefenprijs gelijk is aan de koers van de onderliggende waarde is at-the-money. Bij een at-the-money optie heeft de premie geen intrinsieke waarde en is deze volledig opgebouwd uit verwachtingswaarde. Bij een calloptie waarvan de uitoefenprijs boven de huidige koers ligt, is sprake van een out-of-the-money optie. Een putoptie is out-of-the-money indien de uitoefenprijs onder de huidige koers ligt. Ook de premie van out-of-the-money opties is volledig opgebouwd uit verwachtingswaarde.
| Soort | In-the-money | At-the-money | Out-the-money |
| CALL | Koers > uitoefenprijs | Koers = uitoefenprijs | Koers < uitoefenprijs |
| PUT | Koers < uitoefenprijs | Koers = uitoefenprijs | Koers > uitoefenprijs |
Opties handelen via LYNX?
Via LYNX kunt u zeer voordelig beleggen in opties. Met één simpele muisklik handelt u eenvoudig in alle Europese en Amerikaanse aandelenopties en indexopties. Tevens heeft u de beschikking over de beste trader tools, zoals de OptieTrader en kunt u optiecombinaties in zijn geheel naar de beurs versturen.
