Inflatie: alles wat u moet weten als belegger

Het inflatiecijfer is voor beleggers één van de belangrijkste cijfers in 2022. We zien lagere groei, een stijgende inflatie en dalende koopkracht. Op woensdag 2 maart werd bekend gemaakt dat de inflatie in de eurozone opgelopen is tot 5,8% in februari. Nederland kende een lichte daling ten opzichte van januari, maar kent alsnog een inflatiecijfer van 7,2%. In België is de inflatie zelfs opgelopen tot maar liefst 9,6%. Maar wat betekent inflatie nu precies voor u als belegger?

Wat is inflatie?

Inflatie is de stijging van het algemene prijspeil. De gemiddelde prijs van een mandje met geselecteerde goederen en diensten meet het niveau van deze stijging. Meestal wordt het inflatiecijfer uitgedrukt in een percentage. Uit dit cijfer leiden we af dat inflatie het tempo van de vermindering in koopkracht meet, met als gevolg duurdere kosten van levensonderhoud. Soms zal dit ook leiden tot een vertraging van de economische groei.

Hoe wordt inflatie gemeten?

Inflatie wordt op verschillende manieren gemeten. Er worden verschillende soorten samenstellingen van goederen en diensten berekend en bijgehouden. Uit deze cijfers worden prijsindexen opgemaakt om later te toetsen aan nieuwe prijsmetingen. De meest gebruikte index voor consumentenprijzen is de Consumer Price Index (CPI). De veranderingen in de CPI weerspiegelen een verandering in de kost van levensonderhoud. Het bevoegde meetbureau geeft deze cijfers uit. De tegenhanger van de CPI is de index voor de producentenprijzen, namelijk de Producer Price Index (PPI). De PPI meet de verandering in verkoopprijzen van intermediaire goederen en diensten. Elke index geeft dus een gemiddeld gewogen prijsverandering weer die van toepassing kan zijn op de volledige economie, sector of commodity. Veel prijsindexen krijgen kritiek en vertonen vertekeningen of geven geen volledig beeld. Zowel de Fed als ECB mikken op een inflatiecijfer van ongeveer 2%.

De tegenhanger van inflatie is deflatie. Deflatie is een vermindering van de prijsindex en dus een stijging in koopkracht. Dit is slecht voor de economie en wordt koste wat kost vermeden door de centrale banken. Waarom zou u tenslotte vandaag een euro uitgeven als dezelfde euro morgen meer waard is? De grote vrees bij deflatie is dus dat de economie (deels) tot stilstand komt.

Waarom is inflatie zo belangrijk als belegger?

Een daling van de koopkracht weerlegt het spaarargument. Als belegger wilt u de waarde van uw kapitaal bewaren en in het beste geval laten groeien. Aandelen kunnen beschouwd worden als een betere bescherming tegen inflatie dan het spaarboekje. De aandelenkoersen stijgen historisch mee met inflatie. Ook zijn de inflatoire maatregelen van de centrale bank hedendaags vaak in de vorm van bankkredietinjecties. Banken gaan dit overschot meestal eerst beleggen in financiële activa, wat de koersen ondersteunt. De ervaren belegger herkent deze macro-economische omgeving en zal zijn portefeuille hedgen tegen inflatie.

In het LYNX Weekoverzicht krijgt u de inflatiecijfers altijd aangekondigd, zowel ruimschoots van te voren als na de definitieve bekendmaking.

De centrale bank en inflatie

Inflatie is niet per definitie iets slechts. Zoals hierboven vermeld mikken centrale banken op een inflatie van ongeveer 2%, omdat dit gunstig zou zijn voor de economische groei. Consumenten worden bij een (lage) inflatie namelijk gestimuleerd tot het aanschaffen van producten en diensten, omdat het in de toekomst (iets) duurder wordt. Lonen worden ook geïndexeerd na inflatie, maar meestal niet op hetzelfde tempo. Te veel inflatie wordt echter wél beschouwd als slecht voor de economie en deflatie wordt zelfs als zeer slecht beschouwd. Er is sprake van hyperinflatie wanneer de inflatie in een opwaartse spiraal niet onder controle is. Ook hierom streeft de centrale bank steeds naar de middenweg van gematigde inflatie rond de 2% op jaarbasis.

We kunnen de acties en middelen van de centrale bank opdelen in twee groepen: inflatoire maatregelen en deflatoire maatregelen.

Door een wisselwerking van deze maatregelen probeert de centrale bank de inflatie onder controle te houden en streeft ze prijsstabiliteit na.

De bovenstaande grafiek geeft de inflatoire maatregel in de vorm van renteverlagingen weer, naar aanleiding van de uitbraak van het coronavirus en de grote economische gevolgen van de lockdowns.

De situatie in 2022

Tijdens de coronapandemie was het zeer moeilijk om de inflatie te meten. Vooral brandstofprijzen hebben veel volatiliteit gekend. Na een crash in 2020 en een sterke opleving in 2021 schiet de olieprijs nu nog verder de lucht in. Tijdens de pandemie zijn de bestedingsgewoonten van de consumenten veranderd; door de lockdowns is de vraag naar diensten van bijvoorbeeld bioscopen en restaurants ingestort en is de vraag naar goederen gestegen. Deze trend zien we later in de pandemie aanhouden. Alberto Cavallo van de Harvard Business School heeft een “covid-19 CPI” ontwikkeld. Bij de start van de pandemie lag deze hoger dan de officiële maatstaf, maar het cijfer ligt er nu onder.

Een aantal fenomenen verklaren de hoge inflatie van vandaag. Zo zijn de toeleveringsketens (supply chains) verstoord door de pandemie en deglobalisering, terwijl de vraag naar goederen steeg. Dit zorgt voor aanbod gedreven inflatie. Ook de geldcreatie van centrale banken ter ondersteuning van de economie vertaalt zich nu in een hogere inflatie. Niet te vergeten draagt de heropening van de economie ook bij de acceleratie van inflatie. Deze synergieën drijven samen de prijsindexen hoger.

De consumentenprijsindex (CPI) in de Verenigde Staten steeg in januari met 0,6% en over het afgelopen jaar met 7,5%, het hoogste niveau sinds 1982.

De jaarlijkse inflatie steeg ook in de eurozone met 5,1%, een nieuw record. Ook in Europa spelen de energieprijzen een grote rol.

De Fed kondigde intussen ook een verhoging van de rentevoet aan om de inflatie onder controle te krijgen. Na de gewenning aan “gratis geld” is het voor beleggers en bedrijven afschrikwekkend. De Fed verwacht tegen 2024 een rentevoet van 2%, dit zou in theorie de economie niet stimuleren of afremmen. De stijgende rentevoeten overtreffen de toekomstige groeiverwachtingen, wat leidt tot een negatief effect op de waarde van aandelen.

Hoe kan ik mij indekken tegen inflatie?

In situaties van lage groei en inflatie moeten beleggers op zoek naar manieren om zich in te dekken tegen inflatie.  Groeibedrijven, die in de pandemie de drijvend kracht waren achter het enorm sterke beurs herstel, zijn zeer gevoelig voor inflatie en vooral stijgende rentevoeten. Vastgoed kan dan weer een goede hedge zijn tegen inflatie.

De meest voor de hand liggende indekking tegen inflatie zijn grondstoffen. Zij hebben buitengewoon goed gepresteerd in 2021, met een algemene stijging van 27% (Bloomberg Commodity Total Return Index). Grondstoffen hebben sinds 2000 niet zo goed gepresteerd. De meeste activa dekken zich minder goed in tegen inflatie. Aangezien grondstoffen intrinsieke componenten zijn van de prijsindexen, staan ze bekend de beste indekking te zijn tegen inflatie. Tot 50% van de prijsindex componenten zijn direct of indirect gekoppeld aan grondstofprijzen. Daarnaast stuwen ook de verstoringen van toeleveringsketens de grondstofprijzen hoger.

Een inflatiehedge: de Bloomberg Commodity ETF

Via LYNX kunt u bijvoorbeeld beleggen in de Bloomberg Commodity ETF (CMOD) om uw portefeuille in te dekken. Sinds december is deze grondstoffen ETF al ongeveer 20% gestegen. De ETF overstijgt hiermee ruimschoots de inflatie en verslaat in dezelfde tijd de S&P 500 met 24%. Het effect bezit voornamelijk futures in fysieke grondstoffen en de top 3 holdings zijn goud, natural gas en WTI crude oil.

Meer inspiratie over het beleggen in grondstoffen vindt u hier: LYNX – Grondstoffen

Indekken tegen inflatie via LYNX

Via LYNX kunt u zich op verschillende manieren indekken tegen inflatie. U kunt inspelen op de besproken inflatie door middel van aandelen, opties, grondstoffen, futures, ETF’s. Bekijk ons aanbod.